1992 и российын ирык 17 декабрьын ӱмырлык пыртымы ылын, закон семӹнь 4123-и судышкы тӹ жепӹн пыдыртымы шӹнден кердӹдӓ возеныт ӱмырлык шамакланаТӹдӹ веле, улы казньым вашталтымы ирӹк кужы лин кердеш ӱмырлык шамаклана. Кынам у Уголовный кодекс российӹш нӓлмӹ лит 1996 и, пасна ӱмырлык наказани ирӹк лиэш.
Уголовный кодекс статьявлӓ кок лаштыкшым российӹш цӓрнӓ 57 ӹдӹрӓмӓшвлӓ, пӱэргӹвлӓ, вор преступленивлӓм тӹнгӓн ылеш луаткӓндӓкш и якте, тенгеок мары, лин кердӹт-кудлу вӹц приговор пунчалым лукмо ӱмырлык кого ылын.
Луаткӓндӓкш иӓш ылеш гӹнь преступник преступленивлӓм и жеп ӹштӓлтеш, ирӹк наказани максимальный лу и ӹштен.
Уголовный кодекс доно вашталтмашвлӓм пыртымы 2002 и российӹштӹ ӹлӓт. Виӓш дӓ сулык гӹц шукырак объект субъектшӹ иктӧр ылмы (веле - ик статьявлӓ ЛИЗУ) преступлеништӹ учитываться приговор доно ик семӹнь ылшы (шотлалтеш правонарушитель каждыйжы пасна), исключени дон вес: питӹрнӓлтӹн, тюрьмашкы строгий ӱмырлык ирӹк кычалташ шамаклана пасна режимжӹ (муш, ВКМ-ош йӱксӹ 240 кокшы (тюрьмӓ) соликамск). Коклы вӹц и паштек, ӓль кымлы и (пӱэргӹ кудлу вӹц иӓш ылеш гӹнь дӓ ижӹ кого), пыдыртымы, ирӹкӹш вырсы ӱмырлык кычылталт кердеш суд условно-досрочный утаралтме, серьезный дӓ нимахань правилы ак кычалт тюрьмӓ пыдыртат гӹнь, наказани годым кого дӓ отбывание преступленимӓт ӹштен, ик эдемӓт пушташ суенӹт но тидӹ веле лин кердеш. Честный шамак пуалтеш гӹнь, ограниченивлӓм намал кердеш, шамак толшеш, мӓ вашталтен ак керд пӹжӓшӹштӹ субъектшӹ, коштенӹт дӓ тенге пакыла варвлам палдырта. Условно гӹнь гишӓн ядмаш-утаралтме досрочный, тенге гӹнят, отказен, утла поздан кӱ ин пумы ядмаш лин кердеш. 1992 и российын наказани семӹнь ирӹк пыртымы вашталтымашвлӓжӹ ӱмырлык жӓлӓен, колымаш ылын. Пӹтӓриш ивлӓн нӓлмӹ права удо 2017 питӹрнӓлтӹн уголовный кодекс семӹнь виктӓрӓ Росси, 5 апрельӹн 2014 и состоянижӹ семӹнь, сулыквлӓм, ирӹк ӱмырлык наказуемый, каеш, ӹлӹмӓш пиш питӹрнӓлтӹн питӹрнӓлтӹн предложенивлӓ гӹц пасна вес семӹнь, правилывлӓ, кок питӹрнӓлтӹн гӹц ылеш, каждый гӹнь, йӹржӹ тӹдӹм лӱдӓш ак шотлалтеш. Чонгештӹмӹштӹ годым эртӓрӓш четлык четлык икманярышты, нӹнӹ кӓпшӹлӹш кодеш, а ӹшке цӓшӹштӹ тенге запрещаялтыт краватьышкыжы киӓ, жепӓт ӹш амалы. Пелӓк цӓш кечӓ лым пырцыквлӓ судно кашташ тӹдӹлӓн разрешаймы, нӹнӹ шӹрен веле пиш кого комнатыштыжы шӹм метр шӹм метр гӹц когорак ылыт. Тенге ӹштен кердӹт ин пӹтӓрӹмӹкӹжӹ, свезӓ воздух доно шӱлӓлтен лыкты дӓ ижӹ пӧрт ылын. Тидӹ условивлӓ гӹц шукырак, условивлӓ унаследовать, советский союз тӹдӹн ӹлӹмӓшӹштӹжӹ докы пӹтӓртӹш ижӹ вычен казньым казньым шамаклана. Президент дон пӹчмӹ паштек ӓль кӱ питӹрнӓлт луатшӹм и удо ӹжӓлӓйӹдеок пуымылан минимальный кердеш.
